Wszystko jest cyklem – zaczyna się, rozwija, asymiluje i kończy. W Gestalcie znamy pojęcie cyklu Zinkera (od nazwiska twórcy tej teorii).
Pisałam już o gestaltowskim zjawisku Tła i Figury. Każdy cykl energetyczny porównuje się do wyłaniania się Figury z Tła, które mamy wokół siebie. Kiedy domykamy cykl, Figura wraca z powrotem do Tła i stapia się z nim. Odpoczywamy do momentu pojawienia się następnej Figury.
Zinker podzielił cykl na siedem etapów. Opiszę Wam je na przykładzie telefonu – wyobraźcie sobie, że jest wczesny poranek, jeszcze śpicie i dzwoni telefon:
- Doznanie – jesteś w półśnie, zaczyna do ciebie dobiegać jakiś dźwięk, ale jeszcze go nie rozpoznajesz;
Na etapie pierwszym cyklu czujemy, że „coś się szykuje”, możemy to określić pojawianiem się figury w oddali, jeszcze nie widać wyraźnie konturów, ale kształt jest już zarysowany
- Rozpoznanie – na etapie drugim dociera do ciebie, że dzwoni telefon, być może przypominasz sobie, że zamówiłeś budzenie
W drugim etapie cyklu rozpoznajemy wyłaniającą się figurę, umiemy już nazwać figurę, która się pojawiła
- Mobilizacja – już wiesz, że musisz wstać, żeby odebrać telefon, być może zastanawiasz się, czy nie zignorować dzwonka; jeśli postanawiasz wstać, mobilizujesz energię w ciele do wykonania ruchu;
Na tym etapie reagujemy na bodziec, planujemy, podejmujemy decyzję, ukierunkowujemy energię i czujemy jej przypływ;
- Działanie – wstajesz i podchodzisz do telefonu, naciskasz zielony klawisz
W etapie czwartym rozpoczynamy realizację planów, wprowadzamy w życie założenia, próbujemy różnych form działania, szukając najskuteczniejszej.
- Kontakt – słyszysz głos w słuchawce i mówisz – halo – wchodzisz w kontakt z osobą, która pyta „czy zamawiał pan budzenie?’
Odpowiadasz: „Tak, dziękuję” i rozłączasz się.
W tej fazie cyklu wiemy już, co chcemy zrobić, wszystkie inne koncepcje z fazy mobilizacji i działania stają się tłem – to tutaj wyłania się wyraźny Gestalt – Figura. Wchodzimy w kontakt z działaniem – doświadczamy.
- Asymilacja i Domknięcie – stoisz na środku pokoju i asymilujesz informację, że pora już wstać;
Jeśli kontakt z działaniem był pełny i świadomy, na tym etapie mamy poczucie spełnienia i domykania cyklu, asymilujemy doświadczenie, które przyszło z cyklem
- Wycofanie – twoja uwaga płynie do zadań, które stoją przed tobą tego dnia, telefon przestaje być Figurą.
Figura wtapia się w tło – znika z pola widzenia, tracimy nią zainteresowanie.
A oto inny przykład – jedzenie:
- Doznanie – czytasz książkę i zaczynasz czuć rozproszenie, coś ci przeszkadza się skupić
- Rozpoznanie – dochodzi do ciebie świadomość, że jesteś głodny – od kilku godzin nic nie jadłeś
- Mobilizacja – być może nie chce ci się wstać, ale musisz sobie coś przygotować do jedzenia, zastanawiasz się, na co masz ochotę i co masz w lodówce
- Działanie – wstajesz z fotela i idziesz do kuchni, otwierasz lodówkę – sprawdzasz jakie masz produkty i przygotowujesz posiłek
- Kontakt – jesz – wchodzisz w kontakt z jedzeniem
- Asymilacja – po jedzeniu czujesz się mile rozgrzany i napełniony
- Wycofanie – przestajesz myśleć o jedzenie, bo zaspokoiłeś głód;
Odpoczywasz. Trawisz.
Po każdym spełnionym i domkniętym cyklu wchodzimy w stan zwany w Gestalcie płodną próżnią – jest to stan domknięcia jednej figury przed pojawieniem się drugiej. Stan podobny temu ułamkowi chwili, którego doświadczamy między wydechem a wdechem.
W tym miejscu możemy doświadczać spokojnego i trzeźwego bycia w tu i teraz.
Każdy spełniony i domknięty cykl generuje dodatkową wartość energetyczną i zasila nasze życie.
Co się dzieje jeśli przerywamy cykl albo go nie domykamy? O tym napiszę
W następnym artykule.
No Comments